PRAWO ENERGETYKA

Głównym założeniem ustawy Prawo energetyczne jest stworzenie warunków zrównoważonego rozwoju kraju, racjonalnego, oszczędnego użytkowania paliw i energii oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa. Ustawodawca ma na celu również przeciwdziałanie negatywnym skutkom naturalnych monopoli, a także równoważenie interesów odbiorców paliw i energii oraz przedsiębiorstw energetycznych.

Prawo energetyczne – ustawa o energii elektrycznej i paliwach

Zagadnienia związane z energetyką w Polsce reguluje ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. z późniejszymi zmianami, która stanowi akt normatywny uchwalony przez Sejm. Ustawa skonstruowana jest z aktów podzielonych na ustępy i pogrupowanych w rozdziały. Ustępy z kolei podzielone są na punkty i podpunkty. Ustawę o prawie energetycznym uzupełniają rozporządzenia, czyli akty wykonawcze, które określają sposób funkcjonowania poszczególnych postanowień jej artykułów.

Prawo energetyczne jest aktem, który reguluje zasady kształtowania polityki energetycznej państwa, określa normy, warunki zaopatrzenia i użytkowania paliw oraz energii, a także podstawy działalności przedsiębiorstw energetycznych i zadania organów władzy.

Prawo energetyczne w pigułce

Powszechne przekonanie o rynku energetycznym wynika z fizycznego procesu wytwarzania energii, w którym elektrownie utożsamiane są zarówno z systemem dystrybucyjnym (sieciami, stacjami rozdzielczymi, kablami energetycznymi itp.), jak i dostawcami energii. Tymczasem energia elektryczna, podobnie jak paliwa, to towar, którym handluje się na hurtowym i detalicznym rynku energetycznym. Elektrownie, przedsiębiorstwa zarządzające systemem dystrybucyjnym, tzw. OSD (Operatorzy Systemu Dystrybucyjnego) oraz przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem energii elektrycznej (czyli z punktu widzenia odbiorcy jej sprzedawcy) są odrębnymi podmiotami gospodarczymi. Mają jedną cechę istotną w odniesieniu do obrotu gospodarczego – działalność polegająca na wytwarzaniu i handlu energią elektryczną oraz paliwami jest koncesjonowana, a specyfika towaru wymaga szczególnego zainteresowania ze strony państwa ze względu na bezpieczeństwo energetyczne. Z tego powodu ustawa energetyczna reguluje następujące zagadnienia:

• dostarczanie paliw i energii oraz przesył dwutlenku węgla,
• politykę energetyczną państwa,
• kompetencje, odpowiedzialność i zasady działania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki jako organu do spraw regulacji gospodarki paliwami i energią,
• koncesje, rejestry i taryfy,
• urządzenia, sieci, instalacje oraz ich eksploatacja,
• przepisy karne.

Zasady dostarczania paliw i energii

Najobszerniejszy rozdział Prawa energetycznego w szczegółowy sposób określa zasady przyłączania odbiorcy do sieci energetycznej i gazowej, a także najważniejsze kwestie związane z dostawą energii i paliw gazowych. Definiuje również tzw. odbiorcę wrażliwego (o niskich dochodach) i zasady wypłacania mu dodatku energetycznego.

Regulacje związane z przesyłem dwutlenku węgla

W 2009 r. Unia Europejska uruchomiła dwa programy zapewniające wsparcie projektów związanych z wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla (CCS). Dwutlenek węgla, który jest efektem ubocznym wielu procesów związanych z działalnością człowieka, można wychwytywać oraz transportować specjalnie do tego przystosowanymi sieciami. Koncepcja CCS (ang. Carbon Dioxide Capture and Storage) znana jest od lat 70. ubiegłego wieku, jednak nie była stosowana w praktyce ze względu na wysokie koszty metod wychwytywania, a także problemy ze składowaniem dwutlenku węgla.

Niestety, chociaż oba programy unijne przyniosły korzyści w innych obszarach, których również dotyczyły, w części związanej z CCS nie wniosły niczego nowego – w żadnym z krajów unijnych nie udało się rozpowszechnić technologii CCS. Niezależnie od programów unijnych w elektrowni geotermalnej w Hellisheidi na Islandii od 2014 r. stosuje się z powodzeniem technologię CCS. W tym przypadku została jednak wykorzystana obecność skał bazaltowych, w które wtłacza się wychwycony dwutlenek węgla. Obszar działań ewentualnych naśladowców projektu jest więc nieco ograniczony.

Oparta na wytycznych unijnych nowelizacja Prawa energetycznego z 2013 r. przewiduje regulacje związane z systemem przesyłowym dwutlenku węgla, co może w dalszej perspektywie czasowej zyskać wymiar praktyczny.

Polityka energetyczna państwa

Zasadniczym celem polityki energetycznej państwa jest zapewnienie odbiorcom stałych dostaw energii, bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz wzrostu efektywności energetycznej i konkurencyjności. Istotną kwestią jest również przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatycznym oraz związane z tym promowanie wytwarzania energii z odnawialnych źródeł.

Ustawa określa wytyczne związane ze sprawozdawczością i planowaniem, na których oparta jest polityka energetyczna oraz strategia państwa związana z bezpieczeństwem kraju.

Urząd Regulacji Energetyki

Centralnym organem administracji rządowej do spraw regulacji gospodarki paliwami oraz energią jest Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Prezesa URE powołuje Prezes Rady Ministrów w drodze konkurencyjnego, otwartego naboru. Do zadań osoby na tym stanowisku należy m.in. udzielanie i cofanie koncesji, a także zatwierdzanie i kontrolowanie stosowania taryf energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła pod względem zgodności z zasadami określonymi w ustawie. Najważniejsze z nich to niestosowanie subsydiowania skrośnego oraz zapewnienie równoprawnego traktowania odbiorców.

Roczne sprawozdanie finansowe – Art. 44. Prawo energetyczne nakłada na każde przedsiębiorstwo energetyczne obowiązek sporządzania, badania, ogłaszania i przechowywania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie ze ściśle określonymi wytycznymi, eliminującymi przede wszystkim możliwość łączenia kosztów i przychodów oraz zysków i strat dla działalności w zakresie dostarczania paliw gazowych lub energii z kosztami, przychodami, zyskami i stratami niezwiązanymi z tą działalnością.

Kalkulacja taryf – Art. 45. Prawo energetyczne nakłada na Prezesa URE obowiązek weryfikowania i analizy kosztów przyjmowanych przez każde z przedsiębiorstw energetycznych jako uzasadnione w kalkulacji cen i stawek opłat w taryfach. Działania te mają na celu ochronę interesów odbiorcy przed nieuzasadnionym (nadmiernie wysokim) poziomem cen oraz stawek opłat.

Koncesje i taryfy

Wytwarzanie, obrót paliwami i energią elektryczną oraz magazynowanie paliw to działalność koncesjonowana. Koncesja nie jest konieczna przy wytwarzaniu i obrocie energią z tzw. mikroinstalacji lub małych instalacji, czyli np. w przypadku zainstalowania na dachu paneli fotowoltaicznych.

Taryfy energii elektrycznej i paliw zatwierdzane są przez Prezesa URE, który z ramienia państwa ocenia ich adekwatność. Energia oraz paliwa, zwłaszcza te, które służą do ogrzewania budynku, są dobrem niezbędnym obywatelowi do funkcjonowania w obecnym społeczeństwie. Dlatego też rynek energii i paliw do pewnego stopnia jest nadzorowany przez organy władzy. Stanowi to formę ochrony odbiorcy energii ze strony państwa.

Eksploatacja urządzeń, sieci i instalacji

Rozdział ustawy związany z urządzeniami, sieciami i instalacjami reguluje podstawowe zagadnienia związane z projektowaniem, produkcją, importem, budową oraz eksploatacją urządzeń i instalacji wytwórczych energii elektrycznej, a także kwestie kwalifikacji eksploatacyjnych i zagadnienia związane z komisjami kwalifikacyjnymi. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem osoby zajmujące się eksploatacją sieci oraz określonych urządzeń i instalacji muszą mieć kwalifikacje potwierdzone świadectwem wydanym przez komisje kwalifikacyjne. Nie wolno dokonywać żadnych zmian ani napraw w instalacji elektrycznej, jeśli nie ma się odpowiednich kwalifikacji.

Kary pieniężne i pozbawienia wolności

Ustawa o prawie energetycznym przewiduje konkretne kary grzywny związane z nienależytym wypełnianiem obowiązków ustawowych przez przedsiębiorstwa energetyczne. Chodzi tu o sytuacje takie jak np. nieprzedstawianie w terminie Prezesowi URE taryf do zatwierdzenia lub niedostarczanie określonych sprawozdań. Grzywna oraz kary ograniczenia lub pozbawienia wolności związane są z nieprzestrzeganiem zasad uczciwej konkurencji i prowadzeniem działalności niekoncesjonowanej.

Koszt 1 kWh energii elektrycznej zależy od wielu czynników, z których najbardziej istotnym dla przeciętnego użytkownika instalacji elektrycznej jest cena za przesył energii (opłaty dystrybucyjne) oraz za energię dostarczaną do odbiorcy (energia czynna). Od 2007 roku każdy odbiorca energii elektrycznej ma możliwość wyboru dostawcy energii, który zaproponuje mu najbardziej dogodne warunki. Obecnie na rynku istnieje kilkunastu sprzedawców energii, których ofertę dla gospodarstw domowych można w łatwy sposób zweryfikować.

Od czego zależy cena prądu?

Cena prądu, czyli cena energii elektrycznej dla odbiorcy końcowego (gospodarstwa domowego lub firmy), składa się z kilku czynników, zawsze wyszczególnionych na fakturze, którą otrzymujemy od naszego dostawcy prądu. Najważniejsze z tych czynników to:

• cena za 1 kWh prądu oraz opłata handlowa ;
• cena za przesył 1 kWh prądu.

W związku z uwolnieniem rynku energii od ponad 10 lat mamy możliwość wyboru sprzedawcy energii. Co to oznacza? Przed zmianą ceny prądu w Polsce były regulowane i zależały od konkretnej lokalizacji gospodarstwa domowego lub firmy. Dziś miejsce poboru prądu ma znaczenie jedynie wtedy, gdy chodzi o cenę za przesył. Innymi słowy, możemy wybrać dowolnego sprzedawcę energii elektrycznej, kierując się ceną 1 kWh prądu, natomiast tzw. Operator Systemu Dystrybucyjnego (czyli spółka energetyczna, która odpowiada za infrastrukturę sieci elektroenergetycznej) zależy od terenu, na którym się znajdujemy i nie można go zmienić ani wybrać.

Cena za prąd dla gospodarstwa domowego

Cena energii elektrycznej u każdego sprzedawcy prądu zależy w dużej mierze od taryfy, jaką wybierzemy. Warto wiedzieć, że najwięksi dostawcy prądu (Energa, Enea, Tauron, PGE, innogy) dostawcy energii mają wynikający z przepisów prawa obowiązek przedstawienia do akceptacji przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) taryf za energię elektryczną przy każdorazowej zmianie.

Również stawki za przesył są regulowane i zatwierdzane przez prezesa URE – zmiana ta jest realizowana średnio raz w roku. Energia nie jest więc towarem całkowicie wolnorynkowym. Dla odbiorcy to dobre rozwiązanie, ponieważ w innym wypadku podwyżki cen prądu z pewnością byłyby częstsze i większe.

Nie każdy sprzedawca prądu w Polsce ma obowiązek zatwierdzania cenników czy taryf cen sprzedaży przez prezesa URE. Część przedsiębiorstw jest z tego obowiązku zwolnione – co nie oznacza całkowitej dowolności.

W przypadku zmiany cenników przez owe firmy – muszą one poinformować swoich odbiorców o zmianie.

Chociaż cena prądu dla firm u każdego ze sprzedawców jest dość mocno zróżnicowana i zależy od wielu czynników (ale podlega też negocjacji), to cena prądu za 1 kWh dla gospodarstwa domowego zależy od wyboru konkretnej taryfy, od promocji w której klient podpsuje umowę. Każdy ze sprzedawców ma w swojej ofercie kilka taryf dla gospodarstw domowych. Najczęściej stosowane to: G11 i G12, G12w. Taryfa G11 jest tzw. taryfą jednostrefową, w której koszt za kWh jest stały i niezależny od pory dnia, natomiast G12 lub G12w to taryfy dwustrefowe, czyli stawki są różne w określonych przedziałach czasowych.

Od czego zależy cena prądu G12 lub G12w?

W dopuszczonych obowiązującym prawem ramach sprzedawcy prądu mają możliwość ustanawiania cen prądu w swoich taryfach lub cennikach, dlatego oferują odbiorcom taryfę G12 oraz G12w i dwa różne warianty cenowe.

Taryfa G12 lub G12w pozwala na optymalizację wydatków oraz dodatkowe oszczędności. Jest szczególnie atrakcyjna dla osób zużywających w ciągu dnia mało energii elektrycznej. Taryfy G12 i G12w to bardzo niskie stawki za zużyte kilowatogodziny (kWh) w strefie pozaszczytowej. To znaczy, że w godzinach popołudniowych i nocnych, a w przypadku G12w również w weekendy i święta, stawki są niższe.

Atrakcyjna cena prądu w godzinach pozaszczytowych gwarantuje niższe comiesięczne rachunki.

Ceny prądu – porównanie dla G11 i G12

Porównanie cen prądu dla gospodarstw domowych jest bardzo łatwe, ponieważ są to ceny jawne i zawsze umieszczane na stronach URE. Każdy z dostawców energii ma obowiązek przedstawienia swojej oferty urzędowi, a ten szczegółowo prezentuje taryfy G11 i G12 czy G12w w zestawieniu, które zawiera m.in.:

• określenie sprzedawcy (nazwę przedsiębiorstwa),
• nazwę oferty danego przedsiębiorcy,
• termin obowiązywania danej oferty,
• cenę energii dla taryfy G11 wyrażoną w zł za 1 kWh energii netto,
• cenę energii dla taryfy G12 i G12w wyrażoną w zł za 1 kWh energii netto w podziale na szczyt i pozaszczyt.

W przypadku energii elektrycznej klient, podobnie jak to ma miejsce w branży telekomunikacyjnej, może podjąć decyzję o zmianie sprzedawcy w oparciu nie tylko o atrakcyjność cenową oferty – stawkę za kilowatogodzinę, ale również przejrzystość oferty, brak ukrytych opłat, a także możliwość zakupu innych usług poza energią u jednego sprzedawcy w ramach oferowanego przez niego koszyka usług, a także inne dogodniejsze dla niego aspekty, w stosunku do tych oferowanych mu przez obecnego sprzedawcę prądu.

Porównując dostępne opcje, przekonasz się, że decyzja o zmianie sprzedawcy prądu przestanie być przerażająca.

Taryfa G11 obecna jest w większości gospodarstw domowych w Polsce. Dzięki stałej cenie i przejrzystości w rozliczeniu to najbardziej uniwersalna opcja na rynku.

Czym jest taryfa G11?

Taryfa G11 przeznaczona jest przede wszystkim dla odbiorców indywidualnych i gospodarstw domowych. Określa się ją także mianem taryfy jednostrefowej, uniwersalnej lub całodobowej. Bez wątpienia to jedna z najpopularniejszych opcji wybieranych przez konsumentów.

Warto rozszyfrować skrót G11, by w pełni zrozumieć jego znaczenie:

• „G” nawiązuje do rodzaju odbiorcy, do którego skierowana jest dana taryfa – w tym przypadku chodzi o gospodarstwa domowe,
• pierwsza z liczb, „1”, odpowiada mocy, której nie można przekroczyć i która wynosi 40 kilowatów (kW) – wartość ta z naddatkiem zaspokaja potrzeby większości mieszkańców,
• druga liczba, „1”, oznacza ilość stref – w tym przypadku to taryfa jednostrefowa, a więc taka, w której nie istnieją przedziały czasowe i koszt prądu jest stały niezależnie od różnic w jego zużywaniu w ciągu całej doby.

Decydując się na taryfę G11, należy pamiętać, że koszt energii jest stały niezależnie od poziomu zużycia w ciągu dnia i nocy.

Dla kogo przeznaczona jest taryfa G11?

Taryfa G11 jedna z najpowszechniejszych, najbardziej dostępnych opcji. Oferuje ją największa liczba sprzedawców prądu, właśnie ze względu na uniwersalność tej taryfy. Z grupy taryfowej „G” korzystają głównie gospodarstwa domowe, ale jest także oferowana m.in.:

• akademikom,
• klasztorom,
• plebaniom,
• hospicjum,
• domom dziecka,
• domkom letniskowym,
• garażom indywidualnym, czyli takim, w których nie prowadzi się żadnej działalności gospodarczej.

Jej szerokie zastosowanie sprawia, że grupa taryfowa G11 skierowana jest do wielu odbiorców. Największą zaletę tego wariantu stanowi stała cena za prąd, niezależnie od pory dnia. Ta opcja sprawdzi się więc w domach, w których pora wzmożonego zużycia jest trudna do określenia. Jeśli domownicy korzystają z urządzeń RTV i AGD przez całą dobę lub w losowo wybranych momentach, taryfa G11 to wariant idealny do utrzymania średniej ceny rachunku w skali roku.

Pamiętaj: Taryfa G11 nie jest idealnym wyborem, jeśli w mieszkaniu bądź lokalu wykorzystuje się ogrzewanie elektryczne. Biorąc pod uwagę kwestie ekonomiczne, lepiej wtedy skorzystać z taryfy dwustrefowej, w której opłata za „prąd nocny” jest niższa.

Taryfa G11 a G12/G12w– którą wybrać?

Chwila przed podpisaniem umowy ze sprzedawcą prądu to najlepszy moment na zastanowienie się nad wyborem taryfy. Powinno się poświęcić trochę czasu na dokonanie analizy i przemyślenie, która z nich okaże się najlepsza. Jeśli jednak umowę już podpisano, warto pamiętać, że taryfę można zmienić raz na 12 miesięcy, bez ponoszenia kosztów.

Jak już wspomniano, taryfa G11 jest uniwersalną i najpowszechniej wybieraną opcją dla gospodarstw domowych. To pewnego rodzaju taryfa domyślna, którą dostawcy prądu oferują klientom. Sprawdza się w sytuacji, gdy trudno określić pory dnia, w których następuje wzmożone zużycie. Dzięki stałej cenie za kWh nie trzeba się martwić, o jakiej porze będzie taniej włączyć pralkę lub uruchomić zmywarkę.

Dla klientów domowych dostępna jest także taryfa G12 oraz G12w.

Co wyróżnia taryfę G12 lub G12w?

Te grupy taryfowe są adresowane do osób korzystających z prądu przede wszystkim wieczorami (przy G12w również w weekendy i święta). Dają one dodatkowe możliwości oszczędzania, np.:

• w mieszkaniu lub domu, przekładając korzystanie z urządzeń AGD (np. pralka, piekarnik, zmywarka, odkurzacz) na wieczory lub weekendy,
• dla osób ogrzewających domy prądem (piece akumulacyjne, pompy ciepła),
• dla właścicieli domków letniskowych, korzystających z nich głównie w weekendy.

Dokładne godziny obowiązywania taryfy G12 lub G12w określane są przez dystrybutorów w danym regionie i mogą w różnych częściach kraju nieznacznie się od siebie różnić.

Najczęściej taryfa G12 i G12w dzieli się na następujące strefy:

• pozaszczytowa (22.00–6.00 oraz 13.00–15.00 )
• szczytowa (6.00–13.00 oraz 15:00-22:00)

W taryfie G11 cena prądu jest stała przez całą dobę. W G12 i G12w najtańszy prąd przypada w godzinach pozaszczytowych. Należy pamiętać, że w taryfie G12w godziny pozaszczytowe wypadają również w weekendy i święta – przez całą dobę.

Warto wiedzieć: Część operatorów udostępnia tę opcję zmiany taryfy w elektronicznym Biurze Obsługi Klienta. Ani wymiana licznika (w przypadku zmiany taryfy z G11 na G12), ani przeprogramowanie go (w przypadku przejścia z G12 na taryfę G11) nie wiąże się z żadną opłatą!

Którą więc wybrać taryfę: G11 czy G12? Odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnego harmonogramu użytkownika. Jeżeli większość dnia spędza on poza domem, a wraca dopiero wieczorem, lepszym wyborem będzie taryfa dwustrefowa. Jeśli jednak w nieregularnych godzinach korzysta się z komputera, telewizora oraz sprzętu AGD, to taryfa G11 stanowi bardziej opłacalną opcję.

Suma pieniędzy zaoszczędzonych dzięki niższym rachunkom nie zależy tylko od obowiązującej taryfy, lecz także stylu życia. Należy pamiętać, że chcąc zmienić taryfę, nie trzeba wcale zmieniać sprzedawcy prądu. Być może jednak warto to zrobić, a w podjęciu ostatecznej decyzji pomogą porównywarki sprzedawców energii, które przeanalizują dostępne oferty i poinformują o obowiązujących promocjach, kosztach oraz dodatkowych pakietach.

Niewątpliwym faktem jest, że rynek energii elektrycznej staje się coraz bardziej konkurencyjny, a pojawianie się nowych sprzedawców, jeszcze bardziej wymusza na nim zmiany, na których najbardziej skorzystają klienci Już dziś widzimy, że wiele osób decydując się na zmianę kieruje się nie tylko jednym kryterium: niższą stawką za energię elektryczną. Rosnąca świadomość konsumentów w tym zakresie pozwala im zaoszczędzić nawet kilkaset złotych rocznie.

W związku z uwolnieniem rynku energii od ponad 10 lat mamy możliwość wyboru dostawcy energii. Co to oznacza? Przed zmianą ceny prądu w Polsce były regulowane i zależały od konkretnej lokalizacji gospodarstwa domowego lub firmy. Dziś miejsce poboru prądu ma znaczenie jedynie wtedy, gdy chodzi o cenę kWh prądu za przesył. Innymi słowy, możemy wybrać dowolnego sprzedawcę energii elektrycznej, kierując się ceną 1 kWh prądu, natomiast tzw. Operator Systemu Dystrybucyjnego (czyli spółka energetyczna, która odpowiada za infrastrukturę sieci elektroenergetycznej) zależy tylko i wyłącznie od terenu, na którym się znajdujemy i nie można go zmienić ani wybrać.

Od czego zależy cena kWh?

Skrót kWh oznacza kilowatogodzinę, jednostkę energii, pracy oraz ciepła, na podstawie której rozliczane jest zużycie energii elektrycznej. 1 kWh to ilość energii zużytej przez urządzenie o mocy 1000 W przez jedną godzinę. Wiedząc, z jaką mocą pracuje dany sprzęt, można szybko obliczyć koszt jego użytkowania.

Cena kWh zależy od kilku czynników. Na jej sumę składają się:

• koszt energii elektrycznej
• opłata systemowa zmienna
• opłata sieciowa zmienna
• podatki I inne opłaty miesięczne stałe

Cena 1 kWh różni się także w zależności od posiadanej taryfy. Najpopularniejszy wariant wybierany przez klientów indywidualnych i gospodarstwa domowe to taryfa G11, czyli jednostrefowa, w której cena prądu jest stała, niezależna od pory dnia. Inaczej koszty wyglądają w przypadku taryfy G12 lub G12w, które zostały podzielona na część „dzienną” i „nocną”.

Cena kWh zależna od regionu

Cena energii w przypadku stawek dystrybucyjnych regulowana jest przez państwo, a taryfa opracowana przez każdego dostawcę w Polsce musi zostać zaakceptowana przez prezesa URE (Urząd Regulacji Energetyki). Część sprzedawców musi również zatwierdzać taryfy dotyczące sprzedaży prądu w URE – ale nie każdy podmiot działający na rynku ma taki obowiązek. W ramach obowiązującego prawa, dostawcy energii tworzą własne cenniki lub taryfy, które następnie przedstawiane są klientowi końcowemu. Należy podkreślić, że cena kWh różni się także od regionu oraz tamtejszego operatora lub ofert oferowanych przez sprzedawców w Polsce.

Częściami składowymi ceny za 1 kWh w Polsce są: podatek VAT, akcyza, podatki i opłaty IZE, kogeneracyjna, mocowa, marża dystrybutora, koszty przesyłowe oraz koszt zakupu energii elektrycznej.

W poniższej tabeli porównano ceny na 2023 r. za 1 kWh energii kupioną od danego sprzedawcy w poszczególnych dostępnych ofertach do wysokości maksymalnego zużycia.

	Nazwa oferty	Stawka G11 [zł/kWh] netto (brutto)
ENERGA	Całodobowa	0,4131 (0,5081)*
ENEA S.A.	Dzień i noc	0,4140 (0,5092)*
E.ON	Najprostsza dla Ciebie	0,4140 (0,5092)*

*Ceny obowiązujące do 31.12.2023 r. w wyniku ustawy o zamrożeniu cen energii elektrycznej

W 2023 roku ceny energii dla gospodarstw domowych zostały zamrożone na poziomie taryf na 01.01.2022 r. To znaczy, że gospodarstwa zużywające nie więcej niż 2000 kWh (2600 kWh w przypadku osób z niepełnosprawnościami oraz 3000 kWh dla użytkowników z kartą dużej rodziny) energii rocznie zapłacą tyle samo, ile w zeszłym roku. Przy zużyciu energetycznym powyżej limitu, maksymalna cena za kWh wynosi 0,693 zł.

Co można zrobić, by cena 1 kWh była mniejsza?

Aby cena 1 kWh była niższa, można zdecydować się na jedno z kilku rozwiązań. Niższy rachunek za prąd jest kuszący, ale warto wcześniej poznać wszystkie dostępne opcje i poddać je dokładnej analizie.

Zmiana sprzedawcy energii

Nie da się zmienić OSD, gdyż jest on przypisany do danego regionu, można natomiast wybrać innego sprzedawcę energii. Wybierając nowego sprzedawcę można obniżyć stawkę za kwh oraz opłatę handlową. Koszty związane z dystrybucją pozostaną bez zmian i będą zgodne z taryfą lokalnego OSD.  Porównywarki dostępne w Internecie pokażą, u którego z nich cena za kWh jest najniższa. Przy okazji warto skorzystać z różnych pakietów usług, np. pobieranie prądu i gazu od jednego sprzedawcy, dzięki czemu oszczędności staną się jeszcze większe.

Przeczytaj również na temat: Jak wybrać dostawcę prądu?

Zmiana taryfy

Najpowszechniejsza taryfa G11 nie daje wielu możliwości szukania oszczędności. Średnia cena za 1 kWh w 2023 r. wynosi w niej ok. 50 groszy brutto – niezależnie od pory czy ilości zużycia. Inaczej sprawa wygląda w przypadku taryfy G12 lub G12w. Obowiązuje tam tzw. stawka nocna, która jest niższa od tej obowiązującej w dzień. Taryfa G12 to także idealny wybór dla osób korzystających z ogrzewania elektrycznego lub osób zużywających w ciągu dnia mało energii elektrycznej. Grupą taryfową G12w czy G12  to bardzo niskie stawki za zużyte kilowatogodziny (kWh) w strefie pozaszczytowej, czyli w godzinach popołudniowych i nocnych (oraz w weekendy i święta przez cała dobę w przypadku G12w)

Przejście na energooszczędność

Stanie się świadomym i bardziej energooszczędnym konsumentem nie obniży ceny za 1 kWh prądu, jednak pozwoli zmniejszyć ogólne rachunki za energię. Warto zainwestować w energooszczędne żarówki i gasić światło, kiedy nie jest potrzebne. utrzymywanie w trybie czuwania wielu urządzeń jednocześnie może okazać się nieopłacalne – mimo iż są wyłączone, wciąż nabijają licznik prądu. Dzięki zmianie sprzętów lub nawyków zaczniesz zużywać mniej kWh i tym samym obniżysz rachunki

Zostanie prosumentem

Jeżeli masz swój dom – możesz zamontować własną elektrownię przydomową, dzięki czemu staniesz się niezależny energetycznie. Żadne podwyżki cen prądu nie będą cię obchodziły. Stając się prosumentem, możesz jednocześnie produkować i konsumować wytworzoną przez siebie energię. Dzięki temu rachunki za prąd staną się niższe.

Cena 1 kWh energii elektrycznej dla firm

Cena 1 kWh energii elektrycznej dla firm zależy od wybranej taryfy. Jeśli firmą nazywamy jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w domu, zwykle można korzystać z powszechnej taryfy G11, która ma stałą cenę za 1 kWh przez całą dobę.

Warto wiedzieć: Każdy dostawca prądu może w inny sposób regulować wykorzystanie prądu do celów komercyjnych. Chcąc prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą w domu i pozostać przy taryfie G11, należy sprawdzić warunki zapisane w umowie.

Sprzedawcy energii mają specjalnie przygotowane taryfy dla firm:

• Taryfa A – przeznaczona dla dużych fabryk, stoczni;
• Taryfa B – skierowana do dużych przedsiębiorstw zasilanych z sieci średniego napięcia, np. fabryki, restauracje;
• Taryfa C – stworzona z myślą o MŚP potrzebujących niskiego napięcia, np. sklepy osiedlowe;
• Taryfa R – taryfa tymczasowa dla firm bez licznika, np. na potrzeby zdjęć, kręcenia wideo.

Najpopularniejszym wyborem firm w Polsce jest taryfa jednostrefowa C11. Cena kWh dla firm w dużej mierze uzależniona jest od dostawcy prądu, rodzaju podpisanej umowy, czasu jej trwania oraz rocznego zużycia. Analizując cenniki sprzedawców, należy pamiętać, że podane kwoty to ceny netto.

Dla właścicieli firm zmiana sprzedawcy energii elektrycznej to często skuteczny sposób na optymalizację kosztów. Klient może podjąć decyzję o zmianie sprzedawcy w oparciu nie tylko o atrakcyjność cenową oferty, czyli stawkę za kilowatogodzinę, ale również przejrzystość oferty, brak ukrytych opłat, a także możliwość zakupu innych produktów w ramach jednego koszyka usług.